Katarakt

Halk dilinde PERDE veye AKSU’’da denilen katarakt göz merceğinde oluşan bulanık yada kesif bölgelerdir.Göz merceği İRİS’in ve GÖZBEBEĞİ’nin arkasındadır.Görevi,gözün arka bölümünün iç yüzünü kaplayan ve ışığa duyarlı olan RETİNA üzerinde görüntü oluşumunu sağlamaktır.Mercek bulanıklaşmaya başlarsa ışınların geçişi engelleneceğinden görüş bozulabilir.

Katarakt Oluşmasının Nedenleri?

Katarakt oluştuğunda merceğin kimyasal bileşiminde de değişiklik meydana gelir.Ancak bu kimyasal değişimin nedenleri henüz tam olarak bilinememektedir.Yaşlılıkta oluşan katarakt en çok bilinenidir.Fakat bu tip katarağa elli hatta daha genç yaşlarda da rastlanılmaktadır.Ayrıca şeker,diğer sistem hastalıkları,uyuşturucular ve göz yaralanmaları ile birlikte de katarakt oluşabilmektedir.Bebekler kalıtımsal olarak kataraktlı doğabildikleri gibi yaşamlarının ilk yıllarında da kataraktlı oluşabilmektedir.

Katarakt

Lensin(mercek) bulanıklaşmasıyla karakterizedir , bu lens doğal olarak gözünüzün içinde bulunur.( fotoğraf makinasının içindeki mercek gibi)

Katarakt neden ameliyat edilir?

Çünkü oluşmuş bir kataraktı ne damlalar nede başka bir ilaç tedavi edemez. Ameliyattan başka tedavi şekli yoktur.

Katarakt ameliyatı

Ameliyat; mikroskop altında, ameliyathanede mikropsuz bir ortamda gerçekleştirilir.

• Hastanede kalma süresi : Lokal anestezi ile ameliyat olanlarda birkaç saatlik yatak istirahatı yeterlidir.

• Anestezi : göz lokal damla veya uyuşturucu bir iğne ile hareketsizleştirilir ve ağrı duyusu böylece ortadan kaldırılır.

• Kataraktın alınması: Kataraktın olgunluk derecesine göre ultrason (FAKO) ile dikişsiz veya klasik yöntemle dikişli olarak yapılabilir.

• Yapay göz içi merceği (göz içi lens) : Katarakt alınarak yerine suni göz içi lensi konulur.

• Kesi yeri: 2.8 mm. lik bir yerden dikişsiz veya klasik yöntemle dikişli olarak yapılabilir.

• Ameliyat esnasındaki zorluklar ve olası beklenmeyen durumlar : Ender ve önceden tahmin edilemezler.Bazen arka kamara yerine ön kamaraya veya askılı mercek uygulanabilir. %1 vakada arka kapsül yırtılabilir, kanama olabilir,çok ender durumlarda da görmenin kaybıyla sonuçlanabilir.

Ameliyat sonrası durum.

• Vakaların birçoğunda (95%), katarakt ameliyatı ağrısızdır. Görme çok hızlı düzelir ve birkaç hafta sonra en iyi görmeyi sağlayan gözlük yazılabilir.gözde bulunan başka hastalıklar görmeyi etkileyebilir.

• Ameliyat sonrası bir ay süreyle damla ve merhem uygulanır. Bu süre içinde ağır işlerde çalışmak uygun değildir.

• Vakaların %10 da,birkaç yıl geçtikten sonra ikincil bir puslanma olabilir:ikincil katarakt olarak adlandırılan bu durum YAG lazerle ortadan kaldırılabilir.

Katarakt ameliyatının komplikasyonları.

Çok iyi sonuçlar alınsa bile,risksiz ameliyat olmaz kuralı burada da geçerlidir. Hiç kimse ameliyatın % 100 başarılı olacağını garanti edemez

• Ameliyatın çok ciddi komplikasyonları enderdir. Bazı vakalarda ikinci bir ameliyat daha gerekebilir. Hatta görmenin kaybıyla da sonuçlanabilir :

• Fako yöntemi

Bugün için kullanılan geçerli ve sonuçları en başarılı yöntemdir. En büyük avantajı çok kısa bir sürede uygulanabilmesi ve göze çok büyük kesi yapılmadan çalışılabilmesidir. Ameliyat sonrası görme gücü çok hızlı geri kazanılır ve ameliyat özel mercekler kullanılarak dikişsiz olarak yapılır. Hasta çok kısa bir sürede narkoz almadan sadece gözü uyuşturan damlalarla ameliyat olup evine gidebilir ve birkaç gün içinde yavaş yavaş günlük yaşantısına geri dönebilir. Standart olarak alınan merceğin yerine uzak görüşü sağlayan mercek takılır.bu durumda hasta uzağı net görür,yakın okuma için yakın gözlüğü kullanır.hastanın göz durumu müsaitse özel mercek kullanılarak hem yakını hem de uzağı görmesi sağlanabilir.

AMELİYAT ÖNCESİ BİLİNMESİ GEREKENLER

• Ameliyattan önce çok ağır olmamak şartıyla yemek yiyebilirsiniz.

• Diabet, tansiyon, astım gibi sistemik hastalıklar için kullanılan ilaçlar ameliyat günü de alınmaya devam edilmelidir.

• Ameliyat günü makyaj yapmadan gelinmeli, deodorant ve parfüm kullanmaktan kaçınılmalıdır.

• Ameliyat sırasında sterilite açısından size verilecek olan özel ameliyat kıyafetleri giyilecektir.

• Ameliyat sırasında başınızı veya gözünüzü kısa bir süre için heraket ettirmemeniz gerekmektedir.

• Ameliyat bittikten kısa bir süre sonra evinize gidebilirsiniz.

• Doktorunuz sizi ilk 36 saat içersinde tekrar muayeneye çağıracaktır.

AMELİYAT SONRASI BİLİNMESİ GEREKENLER

• Hiçbir şekilde ameliyatlı gözünüzü ovuşturmayın, baskı uygulayıcı hareketlerden kaçının.

• Ameliyatlı gözünüzün bulunduğu tarafa yatmayın.

• Ağır bedensel hareketlerden kaçının.

• İlk bir hafta gözünüzü su ve sabunla temas ettirmeyin.

• Yüzme, dalma ve diğer su sporlarını ne zaman yapabileceğinizi doktorunuza danışın.

• En önemlisi, ameliyat sonrası doktorunuzun önerdiği ilaçları zamanında kullanın ve mutlaka kontrollere gelin

AMELİYAT VE İYİLEŞME SÜRESİ

Katarakt ameliyatı, göz bebeğini uyuşturup büyüttükten sonra yaklaşık 15-20 dakika içersinde tamamlanır. Ameliyattan sonra hastanın normal görüşe kavuşması için geçen süre ameliyatın zorluğuna ve kataraktın sertliğine bağlı olarak değişir. 7 – 15 gün içersinde çok iyi bir görme noktasına ulaşılır. Hasta 15 gün ile 30 gün arasında tamamıyle iyileşir. Doğru zamanda gelip ameliyat olmuş bir hasta 1-2 günde bile iyileşebilir

AMELİYAT SONRASI KATARAKT TEKRARLAR MI?

Bir kez katarakt ameliyatı olduktan sonra kataraktın tekrar oluşması söz konusu değildir. “Gözüme tekrar katarakt geldi” şeklinde yanlış tabir edilen durumda, göz merceğinin kapsül kısmını kalınlaştırarak görmeyi azaltması söz konusudur. Bu durumda ameliyat gerekli olmayıp “Yag Lazer” ile 1-2 dakikada kapsül açılarak eski görme sağlanır.

Katarakt Ameliyatları

Katarakt, insan gözündeki lensin (merceğin) kesifleşmesi olup bunun sonucunda görme azalması, görme kaybı ve bulanık görme gibi şikayetler meydana gelir. Kataraktın tedavisi ameliyatla yapılır. Geçmişte pek çok cerrahi yöntem uygulanmış olmasına rağmen günümüzde sık kullanılan iki yöntem mevcuttur:

– Dikişli ameliyat (ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu).

– Dikişsiz ameliyat (fakoemulsifikasyon). Bu yöntem halkımız arasında lazerli katarakt cerrahisi olarak bilinmektedir.

Dikişli ameliyat (ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu)

Uygun göz etrafı temizliğini takiben ameliyat edilecek göz açıkta bırakılacak şekilde hastanın üzeri örtülür. Göz kapakları bir alet yardımı ile açık tutulur. Göz yüzeyini örten konjunktiva isimli zar korneanın üst kısmından açılır ve aynı bölgeden yapılan derin kesi ile göz içerisine girilir. Lensin ön zarı yuvarlak veya düz olarak açılır. Lensin çekirdeği göze bastırılarak dışarı alınır. Geri kalan zar dışındaki lens artıkları göze ait özel serumla temizlenir. Torba şeklinde kalan lensin zarları arasına yapay göz içi lensi yerleştirilir. Kesi yeri çok ince özel naylon ipliklerle dikilerek ameliyata son verilir.

Dikişsiz ameliyat (fakoemulsifikasyon)

Dikişli ameliyatta kullanılan mikrocerrahi aletlerin yanı sıra karmaşık bir cihaz gerektirir. Cerrahın bu cihazın kullanımı konusunda oldukça tecrübeli olması gerekir. Uygun göz etrafı temizliğini takiben ameliyat edilecek göz açıkta bırakılacak şekilde hastanın üzeri örtülür. Göz kapakları bir alet yardımı ile açık tutulur. Korneanın üst veya dış kısmından tünel tarzında küçük bir kesi ile göz içine girilir. Yardımcı aletler için korneanın bir veya iki tarafına küçük delikler açılır. Yapılan kesilerden korneanın altına özel bir jel verilerek gözün şeklini koruması sağlanır. Lens ön zarı yuvarlak şekilde açılır. Lensin geri kalan ön zarı lens içeriğinden sıvı enjeksiyonu ile ayırt edilir.

Fakoemulsifikasyon elciği ile lensin çekirdeği yumuşatılır, parçalanır ve emilir. Fakoemulsifikasyon cihazının bir başka elciği ile kalan lens materyali temizlenir. Özel aletler yardımı ile katlanan yumuşak yapay lens, gözün içinde bulunan doğal lensin zarlarının içine yerleştirilir. Yapay lens bu esnada açılır. Kesi yerini dikmeden ameliyata son verilir. İkinci bir alternatif olarak kesi yeri biraz genişletilir ve küçük çaplı katlanmayan bir lens yerleştirilir. Bu durumda yine ya dikiş konulmadan ameliyata son verilir ya da emniyet amacıyla bir adet dikiş konur.